Tekst Stefan Maas beeld Ward Van Loock
Een rondje fietsen, mountainbiken of wandelen in Penedès is heel eenvoudig geworden. De Catalaanse wijnregio laat zich ontdekken via nieuwe routes.
Zwaai met een speciaal bord voor een groot tv-scherm in het CIC Fassina Cava Interpretation Centre in Sant Sadurní d’Anoia en vanuit het niets verschijnt daarop een phylloxera, ofwel druifluis. In realiteit een onaanzienlijk insect van een paar millimeter groot. Maar in Penedès heeft de druifluis grote indruk gemaakt. Er is zelfs een apart festival over het insect in het leven geroepen, dat begin september plaatsheeft in Sant Sadurní.
De aandacht voor phylloxera is ook wel te begrijpen. De economie van Penedès draait om de productie van cava-wijn. De druifluis stortte in 1887 de regio in ellende toen die – na in Franse wijngaarden huisgehouden te hebben – hier aan de wortels van druivenranken ging knagen. Gelukkig diende zich een oplossing aan. Europese wijnrassen werden geënt op wortelstokken van Amerikaanse soorten, die resistent bleken te zijn tegen de plaag. Penedès kon zich verder ontwikkelen als wijnregio en ‘cava’ veroverde de wereld als alternatief voor champagne.
Fietsen of wandelen in Penedès is niet los te weken van cava. We zijn op een half uurtje autorijden van Barcelona en vrijwel overal zien we wijnranken. “Vineyards from the hills to the coast”, is dan ook de slogan van het Penedès 360°-project. Voor zowel mountainbikers, trekkingfietsers als wandelaars zijn rondes door de streek uitgezet voor meerdaagse tochten. Ideaal voor wie bijvoorbeeld na een paar dagen Barcelona ook nog een andere kant van Catalonië wil zien. De geprinte presentatie van ‘360°’ duidt overigens trekkingfietsers aan als ‘slowbikers’, alsof het om een type fietser gaat dat maar nauwelijks vooruit is te branden.
De ‘slowbiketrack’ in onze gps – in totaal 162 km lang – leidt ons door zonovergoten wijngaarden over onverharde landbouwweggetjes en smalle asfaltwegen. We zijn praktisch alleen. Vrijwel geen verkeer, af en toe wat witte boerderijen of een groot wijnhuis in de verte. De kou en regen van de Lage Landen zijn even vergeten, eind oktober tikt hier de temperatuur nog tegen de twintig graden aan. Regelmatig duikt een gekarteld silhouet op aan de horizon: Montserrat! Zelfs van deze afstand voel je de geheimzinnige uitstraling van de ‘gezaagde berg’, die als een magneet klimmers, toeristen en pelgrims aantrekt.
Het is echter niet Montserrat, maar Codorníu dat we uitkiezen voor een bezoek, een groot wijnhuis even buiten Sant Sadurní. Een must-see voor elke liefhebber van cava. De ontvangst is in Sala Puig ‘de kathedraal van cava’, een indrukwekkend monument in art-nouveaustijl. Codorníu heeft een trotse en lange historie. Niet alleen is het een van de grootste cava-producenten, het is ook het oudste familiebedrijf van Spanje met ruim 450 jaar historie. En niet te vergeten: Josep Raventós Fatjó, die er in 1872 in als eerste in slaagde om kwalitatief goede cava te maken van de lokale fruitrassen als macabeu, parellada and xarel·lo, is van het Codorníu-wijnhuis.
De grootste verrassing van Codorníu bevindt zich onder het aardoppervlak. We dalen met een lift af naar een enorm wijnkeldercomplex. Het gangenstelsel heeft een lengte van 38 kilometer en is verdeeld over vijf verdiepingen. Met karretjes suizen we door de gangen, langs vele duizenden flessen cava. De vrijwel constante temperatuur in deze kelders zorgt voor een goede tweede gisting en rijping van de wijn.
Staat dan alles in Penedès in het teken van wijn, wijngaarden en wijnhuizen? Nee. De volgende ochtend melden Sergi en Jordi zich, die de fietsroutes van Penedès 360° hoogstpersoonlijk hebben uitgezet. In de ochtendmist fietsen we vanuit Sant Sadurní omhoog. De mtb-variant omvat 281 kilometer. Inclusief diverse technische trails die ongeschikt zijn voor wie nooit de mtb-paden opzoekt. We proberen in het zadel én in het spoor van het duo te blijven, slaan trails en bospaden in. Geen gemakkelijke landbouwweggetjes meer, dit is werk voor diehards.
Sergi en Jordi sparen ons. De meest technische trails omzeilen ze. Wel krijgen we een serie steile klimmetjes voor de wielen. Op de heuvelrug ten westen van Vilafranca del Penedès krijgen we als beloning een prachtig uitzicht voorgeschoteld. Achter ons ligt het wijnbouwgebied van Penedès, voor ons de bossen en heuvels. De afdaling naar Vilafranca is daarna spectaculair en het betekent ook het einde van onze 360°-trip. Wijn en fietsen; vaak is het geen goede combinatie, maar in Penedès gaan ze prima samen.
trekkingbike
ronde van 162 km
niveau: makkelijk
mountainbike
ronde van 281 km
niveau: moeilijk
wandelen
ronde van 151 km
niveau: gemiddeld
Info: Penedes360cat