Terug naar blogoverzicht

Over de Via Algarviana

De Via Algarviana slingert door het binnenland van de Algarve, ver weg van het massatoerisme.
Tekst Stefan Maas foto's Petra Klabbers

Vanaf Alcoutim bij de Spaanse grens, kronkelt de Via Algarviana door de Algarve richting Kaap Sint Vincent. De Via is oorspronkelijk een wandelroute, maar dit keer pakte Hicle de mountainbike om het binnenland van de Algarve te verkennen.

Het is een grotendeels onverharde wandelroute van 300 km over binnenweggetjes en paden, die grofweg oude pelgrimswegen volgen naar het oorspronkelijke graf van Sint Vincent. Maar er komt een moment dat ook fietsers zich melden op zo’n onverhard traject. Vijf of zes dagen mountainbiken in het zonnetje, over de bergen van de Serra do Caldeirã en Serra de Monchique? Je kunt het slechter treffen.

Op de Via Algarviana heb je geen last van het massatoerisme: het Portugese binnenland is stil en deels verlaten

Land van stilte

Enkele kilometers van de drukke toeristische kuststrook toont de Algarve al zijn andere gezicht. We luisteren naar het geluid van… stilte. Vrijwel niets of niemand roert zich langs de Via Algarviana. Geen auto’s, fietsers, wandelaars of tractoren te zien. Ook koeien, geiten en schapen vertonen zich zelden.

Het enige dat de decibelmeter in beweging zet, is het geknars van fietsbanden en honden die blaffend witgekleurde huizen bewaken. Huizen die trouwens verlaten lijken te zijn. Zeker het oostelijke deel van de route loopt nog door het authentieke Algarvese binnenland, waar weinig toeristen komen.

De dorpjes onderweg zijn echte pleisterplaatsen. Even water bijtanken, het verloren zweet aanvullen en wellicht een stevige lunch met veel hapjes en wijn in het lokale restaurant. De wijn zorgt ervoor dat we vrolijker dan ooit aan een middagrit beginnen. Zoveel cafétjes liggen er niet langs de wirwar van onverharde paden in het binnenland.

De burcht van Silves, pleisterplaats langs de Via Algarviana

Silves

Het silhouet van Silves, met de trotse roodgekleurde burcht uit de Moorse tijd die nog altijd de omgeving domineert, zorgt voor verandering. Je kunt de zee hier bijna ruiken. Het water in de vrijwel droogstaande rivier de Arade bij Silves is deels brak door de getijdenwerking.

We cirkelen over gladde klinkertjes en door draaiende straatjes omhoog naar de citadel. Ooit, tijdens de Moorse periode, was Silves de hoofdstad van de Algarve en werd het zelfs ‘het Bagdad van het westen’ genoemd. Maar Bagdad is het oude Bagdad niet meer en ook Silves is nu weinig meer dan een vrolijk toeristisch plaatsje, met winkeltjes en terrasjes die tot laat in de avond vol zitten.

Het Castelo dos Mouros, ofwel het Moorse kasteel, stamt uit de tijd dat Silves nog de Moorse hoofdstad was van de Algarve. Het is volledig opgetrokken uit rood zandsteen en bevat grote waterreservoirs, die tot het einde van de 19e eeuw de bevolking van Silves en dieren van drinkwater voorzagen.

Genummerde kurkeiken zorgen voor een apart decor

De verborgen spa-vallei

Na Silves gaat het bergopwaarts, naar de toppen van de Serra de Monchique. Een woud van kurkeiken sluit ons in. Ze zien er wat geheimzinnig en gehavend uit, zo deels zonder bast. Kurk is waar deze streek op draait. Het ligt opgestapeld langs de weg, in winkels treffen we paraplu’s aan van kurk en schoenen van hetzelfde materiaal. En eenmaal op een hoogte van circa 700 meter in de Serra is het merkbaar koeler, groener en vochtiger.

Om dit verschil met de rest van de Algarve nog eens goed te onderstrepen, draaien de goden de hemelsluizen open. Uit het laaghangende wolkendek vallen druppels die elkaar in een steeds hoger tempo opvolgen. En net als je denkt dat de limiet van het aantal druppels per seconde wel is bereikt, gaat het nog een standje harder spetteren, zó hard dat je ogen zeer doen.

Een zondvloed? Hier? Zonparadijs Algarve of niet, we worden compleet weggeregend en schuilen in de hemelse, verborgen spa-vallei van Caldas de Monchique, met luxe hotels, een toprestaurant en ‘helend’ bronwater. Even later drijven we in het warme water van spa-hotel Villa Termal als remedie tegen de bramenstruik-schrammen op onze armen en benen.

Het Heilige Schiereiland, eindpunt Via Algarviana

Na de Foia, de hoogste berg van de Algarve, en het typische Algarvese stadje Vila do Bispo, naderen we het einde van de wereld. Rechts ligt de Atlantische Oceaan, vooruit bevindt zich de Middellandse Zee. De omgeving is vlak, droog en prachtig. We rijden deels door het ‘Zuidwest Alentejo en Costa Vicentina’ natuurpark. Plots stuiten we op kliffen en krijgen we voor het eerst uitzicht op de diepblauwe zee, die hier woest tegen de kustlijn aanbeukt. Nog een paar pedaaltrappen en we staan voor de bekende vuurtoren die de kaap domineert.

De kaap is een must-see. Logisch. Na de 50 meter hoge klif van de kaap, lijkt de wereld te eindigen. Dit is heilige grond sinds het begin der tijden. Vele menhirs zijn hier gevonden. De Romeinen noemden het Promontorium Sacrum (Heilig Schiereiland). Ook is de kaap natuurlijk vernoemd naar Vincentius van Zaragoza, ofwel Sint Vincent, de eerste Spaanse martelaar, die hier lag begraven voordat zijn overblijfselen naar Lissabon werden overgebracht. Pelgrim of niet, gelovig of ongelovig, voor iedere fietser of wandelaar betekent de kaap een fantastisch eindpunt van de Via Algarviana.

Info Via Algarviana

Gps: Hoewel de Via Algarviana, ofwel wandelpad GR13 (Grande Randonnée 13), goed is bewegwijzerd, is een gps met de tracks van de route geen overbodige luxe. Voor het downloaden van tracks: Viaalgarviana.org.

Bagage/transport: Een arrangement met bagagevervoer, inclusief overnachting, is de meest logische keuze om de Via te rijden. Onder andere Algarve Bike Holidays organiseert dit soort arrangementen, www.algarvebikeholidays.com.

Banden: Tal van doornige struiken omzomen de Via Algarviana. Die stekelige vegetatie levert niet alleen schrammen op bij onhandige bikers, maar ook lekke banden. Spuitbusjes met vloeibare lekbescherming voor banden kunnen veel fietsersleed voorkomen.

Water: Neem altijd voldoende water mee, toch zeker 3 liter bij de start. Kom je niet of heel weinig in dorpjes, neem dan zoveel water mee als je kunt dragen.

Klimaat: Liefhebbers van hitte gaan in juli, augustus en september mountainbiken in de Algarve (gemiddelde temperatuur 26-27 graden Celsius). Wie een graadje of 20 verkiest met af en toe een buitje, pakt in maart, april, mei, oktober of november de koffers richting Zuid-Portugal.

Moeilijkheidsgraad: De route is voor circa 90% befietsbaar. Voor beginnende mountainbikers is het wellicht te moeilijk, voor adrenaline-trailjunkies weer te makkelijk. Perfect dus voor alles wat daartussen zit.

Met dank aan: Algarve Promotion BureauVilla Termal das Caldas de MonchiqueHotel Colina dos Mouros in Silves, Hotel Mira SagresAlgarve Bike Holidays,  Auto Rent.