Tekst Joost Vermeulen beeld Rénie van der Putte
Ook in en bij Barcelona kun je mooi wandelen over onverharde wegen, ontdekte Joost Vermeulen bij zijn bezoek aan de Catalaanse stad.
De prachtige boulevard, de waanzinnige, nog steeds in aanbouw zijnde sprookjeskathedraal, de tot winkelcentrum omgebouwde stierenvechtersarena met zijn gigantische dakterras, het museum van Miro; het zijn de overbekende iconen van de drukst bezochte stad van Spanje.
Barcelona behoort ook onder Nederlandse toeristen tot de meest favoriete bestemmingen. En zoals bij vrijwel alle ‘stedentrips’, staan museumbezoeken, een stadswandeling, eten en drinken en winkelen bij de meeste bezoekers aan Barcelona op hun to-dolijst.
Er zullen echter maar weinig mensen zijn die bij Barcelona aan wandelingen over onverharde wegen denken. Toch is deze stad ook voor echte wandelaars er eentje met vele mogelijkheden. En niet alleen als uitvalsbasis voor fraaie tochten in de Catalaanse bergen, maar ook voor een paar prachtige wandelingen aan de rand van de stad.
De meest in het oog springende daarvan is de wandeling langs de randen van de Tibidabo, de berg die in een halve cirkel de stad omsluit.
Voor heel veel Barcelonezen is een tochtje naar de top van deze berg een geliefd zondagsuitje. Met de kabelbaan omhoog tot aan de top. Daar ligt aan de voet van een spuuglelijke kerk – van beneden ziet hij er aantrekkelijk uit, maar van dichtbij is het echt een lelijk half betonnen misbaksel –, een ouderwets pretpark met draai- en zweefmolens en een enorme botsautobaan.
Wie komt om te wandelen begint echter twee etages lager bij het eindpunt van de metrohalte (L7) op de Avenu Tibidabo. De dagjesmensen op weg naar vertier nemen vanaf hier het (behoorlijk prijzige) rammelende blauwe trammetje naar het beginpunt van de kabelbaan. De wandelaar loopt de brede boulevard met aan weerszijden grote villa’s op in de richting van de berg. Eerst kruis je de rondweg waarna je de weg nog een stukje volgt naar links. Na een paar honderd meter ligt er aan je rechterhand een klein park. Daar staat ook een handwijzer met de tekst: ‘funicular Tibidabo’. Ga dit park in en volg de bordjes omhoog totdat je boven bent op de Plaça Doctor Andreu.
Wie de afslag naar het park mist, kan ook de weg blijven volgen, die komt met wat bochten ook boven uit. Op de Plaça Doctor Andreu is het even uitkijken. Loop naar het witte gebouw van de kabelbaan en dan vlak voor het pand langs naar links een wandelpad licht omhoog nemen. Volg het wandelpad een klein stukje en ga dan rechtsaf, je volgt de gele markering.
Het pad naar rechts stijgt snel en komt uiteindelijk uit op een brede zandweg. Dit is het begin van de Passeig les Aigües. Sla links af en volg dit brede wandelpad 9 kilometer lang. Steeds ongeveer op dezelfde hoogte blijvend wandel je met een brede boog om de hele stad heen en daarbij heb je voortdurend een prachtig uitzicht.
Omdat je met een boog loopt, verandert dit uitzicht ook telkens. Eerst kijk je vooral uit over het noordoosten van de stad, later over het zuiden. Eerst bepalen de kathedraal van Sagrada familia en de enorme daarachter gelegen fallische toren (Tori Akbar) het beeld. Verder op kijk je vooral uit op de heuvel van Montjuic, met daarop het grote barokke, Catalaanse museum en nog weer later domineert het kolossale Camp Nou stadion van FC Barcelona het netvlies.
De Passeig les Aigües was oorspronkelijk een waterkanaal dat langs de bergrug liep en waarvandaan op gezette plekken aftakkingen het water naar de beneden gelegen stad voerde. Het kanaal is begin vorige eeuw al in onbruik geraakt. Eind jaren tachtig is een begin gemaakt met het omzetten in een wandelweg.
Die is dus nu klaar. Zij het dat het einde nog wat abrupt is. In de toekomst zou het pad voorbij het punt met de drie cipressen (Mirador de Xiprers) met een boog moeten afdalen om in de omgeving van het academische ziekenhuis in de stad uit te komen.
Helaas is er nog onenigheid tussen de stad en het waterleidingbedrijf (de omgeving van de Tibidabo is nog altijd een belangrijk waterwingebied van de stad Barcelona) waardoor de laatste paar honderd meter nog zijn afgesloten. Je moet dus voortijdig afdalen. Dat kan op een groot aantal plekken. Bijvoorbeeld halverwege waar je een tweede kabelbaan kruist.
Wie echter op een andere plek wil afdalen, moet er rekening mee houden dat op de meeste plekken de afslag wel wordt aangegeven door middel van een bord, maar dat dit tegelijkertijd ook het laatste bord is dat je tegenkomt zodat je feitelijk een weg omlaag moet zoeken. Veel problemen levert dat echter in de praktijk niet op.
De laatste afdaalmogelijkheid is ongeveer een kilometer voor het uitzichtpunt bij de drie cipressen. Deze afslag wordt gemarkeerd door een handwijzer met opschrift ‘Pedralbes’. Volg het smalle pad naar beneden. Er komen na enige tijd afslagen. Probeer zoveel mogelijk rechtdoor te gaan. Uiteindelijk kom je dan uit bij het recreatiepark van Castell de l’Oreneta. Wandel vervolgens langs de dagcamping en de pingpongtafels naar de uitgang en de parkeerplaats. Vandaar gaan er bussen terug de stad in.
Je kunt ook bij het begin van de wandeling langs de Passeig les Aigües in plaats van linksaf rechtsaf slaan. Dan wandel je onder de kabelbaan door en vervolg je weg in noordoostelijke richting. Dit stuk van de oude waterleiding is beduidend korter. Je komt na ongeveer 4 kilometer ter hoogte van La Valle d’Hebron uit tussen de huizen. Daar kun je dan afdalen in de richting van het gelijknamige ziekenhuis,waar de bus stopt.
Tijdens de wandeling langs de Passeig les Aigües kom je op gezette plekken verwijzingen tegen naar andere wandelroutes. Zo wordt er verwezen naar aansluitingen op de GR 6 (Barcelona Monserrat), de GR 96 (Cami Romeu de Monserrat) en de GR 173 (Vallès Natural).
Ten slotte, zowel aan de noordkant als aan de zuidkant van de stad zijn er leuke korte wandelingen uitgezet door het stroomgebied van respectievelijk de Besos en de Llobregat.
Vooral de wandeling langs de monding van de Llobregat is voor vogelaars uiterst interessant. Ondanks, of wellicht juist dankzij, de nabijheid van het vliegveld broeden in deze kleine delta tientallen vaak beschermde vogelsoorten. Tijdens de vogeltrek is dit ook een plek waar vele soorten op weg van of naar hun broedgebied een tussenstop maken.